İşlenmiş Lifler Bağırsak Düşmanı mı? Bilim Cevap Veriyor

Penn State Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, işlenmiş gıdalara eklenen ve takviye olarak pazarlanan liflerin, özellikle uzun vadede ve hassas bireylerde sağlık riskleri oluşturabileceğini ortaya koyuyor. Bilim, bu yaygın katkı maddelerinin etkileri konusunda yetersiz kalmakta ve doğal kaynaklardan lif alımının önemini vurgulamaktadır.

Araştırmanın Temel Bulguları ve Uyarıları

• Doğal ve İşlenmiş Lif Arasındaki Kritik Fark: Araştırma, tam bir gıdadan (meyve, sebze) alınan çeşitli lif karışımı ile işlenmiş gıdalardaki tek tip ve yüksek dozda işlenmiş lifin aynı etkiye sahip olmadığını vurgular. Tek tip lif tüketimi, bağırsak sağlığı için gerekli olan çeşitliliği sağlayamaz.

• Bağırsak Mikrobiyomundaki Olumsuz Etkiler: Laboratuvar çalışmaları, işlenmiş liflerin (örn. inülin) bağırsak bakterileri tarafından çok hızlı fermente edilebileceğini göstermiştir. Bu hızlı fermantasyon, belirli bakteri gruplarının dengesiz bir şekilde aşırı çoğalmasına ve iltihaplı bağırsak hastalığı (IBD) ile kolon kanseri gibi rahatsızlıkları tetikleyebilecek veya kötüleştirebilecek zararlı yan ürünlerin birikmesine yol açabilmektedir.

• Risk Altındaki Gruplar: Çalışma, IBH, IBS veya sindirim sistemi kanseri gibi önceden rahatsızlığı olan bireylerin işlenmiş lif tüketiminden özellikle kaçınmaları gerektiğini belirtmektedir. Bu kişilerde mikrobiyom, işlenmiş lifleri doğru şekilde işleyemez ve şişkinlik, karın ağrısı gibi semptomları şiddetlendirebilir.

Önerilen Yaklaşım: Araştırmacılar, lif ihtiyacını karşılamak için tek bir takviyeye veya işlenmiş gıdaya bel bağlamak yerine, çeşitli meyve, sebze ve tam tahıllar tüketilmesini önermektedir. Bu, bağırsak mikrobiyotasındaki çeşitliliği destekleyen ve genel sağlık için gerekli diğer besinleri de sağlayan en güvenli yoldur.

Bu araştırma, işlenmiş liflerin pazarlama iddialarının aksine, özellikle hassas bireylerde ve uzun vadede sağlık riski oluşturabileceğine dair kritik kanıtlar sunmakta ve daha fazla yüksek kaliteli bilimsel araştırma ihtiyacını açıkça ortaya koymaktadır.