Yurt dışı alışveriş tutkunları, dikkat! Ticaret Bakanlığı, özellikle Çin merkezli TEMU gibi e-ticaret platformlarını hedef alan yeni bir düzenlemeyle sahneye çıkıyor. Artık bu platformlarda satılan ürünlerin Türkiye’ye ulaşabilmesi için kalite belgesi zorunluluğu geliyor. Peki, bu ne anlama geliyor? Alışveriş alışkanlıklarımız nasıl etkilenecek? Gelin, ürün güvenliği odaklı bu düzenlemenin detaylarını birlikte keşfedelim!
Ticaret Bakanlığı’ndan Yeni Hamle
Ticaret Bakanlığı, yurt dışı e-ticaret platformlarının Türkiye pazarındaki denetimsiz ürün akışını durdurmak için kolları sıvadı. Yeni düzenlemeye göre, TEMU gibi platformların Türkiye’ye sattığı her ürün için ürün güvenliği sertifikası sunması gerekecek. Bu belge, ürünlerin sağlık ve güvenlik standartlarına uygun olduğunu kanıtlayacak. Kalite belgesi olmayan ayakkabı, tekstil, oyuncak, mutfak ve banyo ürünleri gibi kategorilerdeki ürünler, Türkiye’ye giriş yapamayacak ve hatta platformlarda sergilenemeyecek. Amaç, kanserojen veya sağlığa zararlı maddeler içeren ürünlerin önüne geçmek.
Örneğin, bir X kullanıcısı, “TEMU’dan alınan ürünler denetimsiz geliyor, bu düzenleme şarttı!” diyerek tüketici sağlığı konusundaki endişelerini dile getirmiş. Bakanlık, bu adımla hem halk sağlığını korumayı hem de yerel piyasadaki haksız rekabeti önlemeyi hedefliyor.
TEMU Neden Hedefte?
Çin merkezli TEMU, düşük fiyatları ve geniş ürün yelpazesiyle Türkiye’de hızla popüler oldu. Geçtiğimiz yıl günlük 50 bin kargo gönderen platform, 2025’te bu sayıyı 200 bine çıkardı. Ancak, TEMU’nun Türkiye’de yasal bir temsilci atamaması ve ürünlerinin çoğunda kalite belgesi eksikliği, Bakanlık’ın radarına takıldı. 1 Nisan 2025’te yürürlüğe giren Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetim ve Denetim Yönetmeliği, bu platformlara temsilci zorunluluğu getirmişti. TEMU, bu kurala uymadığı için eleştiriliyor. Bakanlık, 16 Mayıs’ta TEMU yetkililerini uyararak temsilcilik atama zorunluluğunu hatırlattı, ancak platform henüz adım atmadı.
Daha Önceki Kısıtlamalar
Ticaret Bakanlığı, yurt dışı alışverişleri düzenlemek için daha önce de adımlar attı. Örneğin, kargo dahil 30 dolarlık alışveriş sınırı getirildi. Ayrıca, gümrük vergileri AB dışı ülkeler için %30’dan %60’a yükseltildi, bu da tüketicilerin tepkisini çekti. Bir X kullanıcısı, “TEMU’da 2000 TL’lik alışveriş, %60 vergiyle 3200 TL’ye çıkıyor, bu ne ya!” diyerek serzenişte bulundu. Yeni kalite belgesi zorunluluğu, bu kısıtlamalara eklenerek tüketiciler için alışverişi daha da zorlaştırabilir. Ancak Bakanlık, bu adımların sağlıksız ürünlerin piyasaya girmesini engellemek için gerekli olduğunu vurguluyor.
Ne Değişecek?
Yeni düzenleme hayata geçtiğinde, TEMU gibi platformlarda ürün çeşitliliği azalabilir. Kalite belgesi temin edemeyen satıcılar, ürünlerini Türkiye pazarında listeleyemeyecek. Bu, özellikle düşük fiyatlı ürün arayan tüketicileri etkileyebilir. Öte yandan, düzenleme ürün güvenliğini artırarak kanserojen maddeler veya kalitesiz malzemelerden kaynaklanan riskleri azaltacak. Bakanlık, platformların her ürün için güvenlik sertifikasını satış sayfalarında açıkça yayınlamasını zorunlu kılacak.
Ayrıca temsilcilik atamayan platformlara karşı daha sert yaptırımlar gündemde. Bakanlık, uyarılara rağmen adım atmayan sitelere erişim engeli getirebilir. Bu süreçte, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) başvuru yapılacak ve karar 48 saat içinde sulh ceza hâkimi tarafından değerlendirilecek.
Tüketiciler ve Piyasa Ne Diyor?
Tüketiciler düzenlemeye karışık duygularla yaklaşıyor. Bazıları, “Denetimsiz ürünlerin engellenmesi iyi, ama fiyatlar zaten uçtu!” diyerek hem destekliyor hem de endişeleniyor. Yerel e-ticaret platformları ise düzenlemeyi olumlu buluyor, çünkü yurt dışı sitelerle haksız rekabetin azalacağını düşünüyorlar. Bir X kullanıcısı, “TEMU’ya satış yasağı gelse, yerel firmalar nefes alır!” yorumunu yaptı. Ancak, düzenlemenin yurt dışı alışveriş hacmini daraltabileceği ve fiyat artışlarına yol açabileceği öngörülüyor.
Düzenleme Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Şu an için düzenlemenin tam yürürlük tarihi netleşmedi. Bakanlık, detayları kamuoyuyla paylaşmadı, ancak çalışmaların hız kazandığı biliniyor. Tüketicilerin, TEMU gibi platformlardan alışveriş yapmadan önce güncel gelişmeleri takip etmesinde fayda var. Örneğin, 2025’te kargo süreçlerine 3€ navlun ücreti eklenmesi gibi ek maliyetler de gündemde.
Ticaret Bakanlığı’nın yeni düzenlemesi, yurt dışı alışverişte güvenliği ön planda tutsa da, tüketiciler için yeni engeller anlamına gelebilir. TEMU kalite belgesi zorunluluğu, sağlığa zararlı ürünlerin önüne geçmeyi hedeflerken, düşük fiyatlı ürünlere erişimi sınırlayabilir. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Denetim mi öncelikli, yoksa özgür alışveriş mi? Yorumlarınızı bekliyoruz!
